Ege Üniversitesi Pediatrik Kardiyoloji Bilim Dalı

Kalpleri yapay, hayalleri gerçek

"Arkadaşlarım da kurtulsun"

Kalp nakliyle hayata dönen Mesut Çapar (16), gezip yürümenin mutluluğunu yaşarken, "Tek dileğim üç arkadaşıma da en kısa zamanda kalp bulunması" dedi

---

ERKAN DOĞAN (HABER MERKEZİ)

Ege Üniversitesi (EÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi'nde yapay kalp cihazı takıldıktan bir ay sonra beyin ölümü gerçekleşen 32 yaşındaki bir kadının kalbiyle hayata dönen İzmirli Mesut Çapar (16), gezip yürümenin, özgürlüğüne kavuşmanın mutluluğunu yaşıyor. EÜ Kalp Damar Cerrahisi Servisi'nde tedavi gören üç kader arkadaşı Ahmet Taşkıran (10) ve Mehmet Ali Yeşiltepe (10) ve Barış Keklik ile kalp beklediği günleri unutamadığını anlatan Çapar, "Tek dileğim üç arkadaşıma da en kısa zamanda kalp bulunması" dedi.

EN KÜÇÜK HASTALAR
Türkiye'nin yapay kalp ile yaşayan en küçük hastaları Ahmet Taşkıran (10) ve Mehmet Ali Yeşiltepe (10), servisteki odalarında bilgisayar sistemli, tekerlekli yapay kalp cihazlarıyla hayata tutunuyor. Diğer kader arkadaşları gibi yapay kalple hayata tutunan Mesut'un hayatı ise 18 Şubat günü gelen haberle değişti. İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde beyin ölümü gerçekleşen ve ailesi tarafından organları bağışlanan 32 yaşındaki kadının kalbi Mesut'a uyuyordu. EÜ Kalp Nakli Birimi sorumlusu Prof. Dr. Mustafa Özbaran ve ekibi kadının kalbini başarıyla gence nakletti. EÜ Çocuk Hastanesi'nde serviste tedavisi süren Çapar, şimdi doya doya özgürlüğün tadını çıkartıyor. Servisin koridorlarında gezen genç, Menderes'in Yeniköy beldesinde evine döneceği ve arkadaşlarıyla oyun oynayacağı günleri iple çekiyor.

Birlikte pencereden dışarıyı seyrediyorduk
Yapay kalp cihazıyla yaşamlarını sürdürürken dışarı çıkamadıklarını anlatan Çapar, "Cihazlar çok büyük olduğu için servisten dışarı çıkamıyorduk. Ancak odalarımızın penceresinden dışarıya seyrediyorduk. Ben kalp nakliyle kurtuldum. Şimdi tek dileğim benimle aynı kaderi paylaşan üç arkaşımın da en kısa zamanda yeni kalplerine kavuşması" dedi. Rahatsızlığı nedeniyle Menderes Lisesi'ndeki eğitimine devam edemediğini anlatan Çapar, kalbini taşıdığı kadının organlarını bağışlayan aileye teşekkür etti. EÜ Çocuk Hastanesi Çocuk Kardiyoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zülal Ülger, Mesut Çapar'ın sağlık durumunun iyi olduğunu belirterek, "Kalbinden biyopsi aldık. Sonuçları iyi çıktığı takdirde taburcu edeceğiz" dedi. Prof. Dr. Mustafa Özbaran da, kalp nakli olan gazeteci Çağatay Çağlar'ın katkılarıyla broşür hazırladıklarını belirterek, "Broşürlerimiz aracılığı ile insanlarımızı organ bağışına davet ediyoruz" dedi.
Yeni Asır

BÜYÜK ARTER TRANSPOZİSYONU (BAT)


Bu doğumsal bozuklukta kalbin sol karıncığından akciğer atardamarı sağ karıncığından ise aort ana atardamarı çıkmaktadır (Şekil 8). Yani kirli kanın akciğerlerde temizlenmesi mümkün olmamakta vücutta hep kirli kan dolaşmaktadır. Hastanın belli bir süre yaşama şansı ancak temiz kanın diğer tarafa geçmesini sağlayan bir açıklığın olmasıyla mümkündür.
Tanı nasıl konulur ?
Genellikle yaşamın ilk gününde ortaya çıkan morarma vardır. Ayrıca herhangi bir açıklık da varsa morarma hafif olduğundan hastalık geç farkedilebilmektedir. Muayenede üfürüm saptanabilir yalnız üfürüm her hastada duyulmaz. Kesin tanı çocuk kardiyoloji uzmanınca yapılan muayene ve ekokardiyografi ile konur.
Tedavide ne yapılabilir ?
Kesin çözüm doğumdan sonraki iki haftalık dönemde ana damarların ameliyatla yerlerinin değiştirilmesidir (arteriyel değişim). Ancak iki taraf arasındaki açıklık yeterli olmayan hastalarda kateter ile iki kulakçık arasının balon ile açılması yöntemine baş vurabilir. Bu dönem içinde tanınmayıp ameliyat olamamış hastalarda diğer ameliyat yöntemleri kullanılır. Örneğin iki aşamalı arteriyel değişme veya venöz değişme gibi.
İleriye dönük yapılması gerekenler :
Ateryel değişim ameliyatı başarılı olan hastalarda sünnet diş çekimi diş dolgusu gibi bazı girişimler öncesinde endokardite (kalbin iç tabakasının iltihabı) karşı koruyucu tedaviye ihtiyaç gösterirler. Ritm bozukluğu açısından izlenmeleri gerekir hastalar belli aralıklarla doktor kontrolünde olmalıdırlar.

Kalpteki kulakçıkların arasındaki duvarda açıklık olmasına verilen addır (Şekil 1). Bu yüzden temiz kanın bir kısmı sağ kalbe geçiş yapar. Bu olay yıllar içinde akciğere giden kanın artmasına bağlı olarak akciğer damarlarında ve kalp kasında hasara sebep olabilir.
Tanı Nasıl Konulabilir ?
Genellikle uzun yıllar hiçbir belirti vermez. Hatta doktora ve hastaneye pek gitmemiş kişilerde tanının 30-40 yaşına kadar konulamadığı durumlar vardır. Bu tip hastalarda ancak tesadüfen başka bir nedenle doktora gidildiğinde dikkatli bir muayene sırasında kalpte üfürümün ve bazı ek seslerin duyulması ile kuşkulanılır. Kesin tanı çocuk kardiyoloji uzmanınca yapılan muayene ve ekokardiyografi ile konur.
Tedavide ne yapılabilir ?
Defektin büyüklüğü ve akciğer atardamarının basıncı cerrahi tedavinin zamanını belirler. Kendiliğinden kapanmayan akciğer atardamarında basınç yükselmesi tehlikesi olan açıklıklar genellikle 4-6 yaşlarında yani çocuk okula başlamadan cerrahi olarak kapatılır. Ameliyat sırasında ve sonrasında genellikle problem oluşmaz. Göğüsün orta kısmında ameliyata ait bir iz kalır. Bazı hastalarda açıklığı kateterle kapatma da uygulanmaktadır. Bu her hastaya uygulanamamakta ancak bazı ölçümler uygun ise yapılabilmektedir.
İleriye dönük yapılması gerekenler :
Ameliyat sünnet diş çekimi ve dolgusu gibi bazı girişimler öncesinde endokardite (kalbin iç tabakasının iltihabı) karşı koruyucu tedaviye ihtiyaç gösterirler. Hastaların beklenmedik komplikasyonlardan korunabilmeleri için yaklaşık 1 yıllık aralıklarla doktor kontrolunde olmaları gerekir. Bu ameliyat olmuş hastalar için de 3-4 yıl süreyle geçerlidir

Doç Dr. Zülal ÜLGER

AKUT ROMATİZMAL ATEŞ